نچها با آواز نازک وچهره ی زیبای خود جزو پرندگان بومی چمنزارهای استرالیا محسوب می شوند که دارای قابلیت زادو ولد بسیار آسان و راحتی بوده وبه راحتی تکثیر وتولید مثل می نمایند. فنچها در حضور انسانها هرگز دوست ندارند که دست آموز باشند و در دست انسانها قرار بگیرند یا با فضولی مرتب صاحبانشان روبرو شوند هرگز نبایستی این پرندگان را با دید کم ارزش بودن یا یک اسباب بازی برای کودکانمان نگریست و جان این موجودات جاندار را به بازی و شوخی گرفت.فراموش نکنید که حس زیبای زندگی کردن در تک به تک موجودات زنده موج می زندوما بایستی با درک نیازها و اصول نگهداری صحیح از پرندگان بهترین و مناسبترین مکان برای زندگیشان را برایشان مهیا نماییم.
ارزن وکتان عمده ترین واصلیترین دانه ای است که برای زنده ماندن فنچها الزامی است علاوه براین دانه ها یک رژیم غذایی تکمیلی شامل سبزیجات تازه از جمله کاهو و اسفناج وشوید ،میوه ی تازه از جمله هویج رنده شده وسیب به مقدار کم ،تخم مرغ آب پز شده ،پلوی کم روغن،مولتی ویتامین محلول درآب به مقدار کم و کلسیم در هر هفته دو بار برای تامین ویتامین ومواد لازم برای داشتن طول عمر بیشتر وبهتر وسریع رشد کردن فنچها لازم وضروری به نظر می رسد.
این جیره ی غذایی به هنگام بچه دار شدن فنچها با دقت وتوجه کافی وبیشتری باید انجام شود تا جوجه ها قوی ،سالم وسرزنده رشد نمایند.
مولتی ویتامین وکلسیم وسایر ویتامینهای حل شده در آب نبایستی بیش از 24 ساعت در آبدانی پرندگان باقی بماند و بعد از تمام شدن موعد مقرر بایستی با دقت کافی ظرف آب پرنده را تمییزوشستشو نمود.
باقی مانده ی میوه و سبزیجات وتخم مرغ گذاشته شده برای پرنده رانیز حتما برای جلوگیری از پلاسیده شدن و جمع آوری میکروب ووارد شدن بیماری به پرندگان حتما برداشت.
فنچها حمام کردن را خیلی دوست دارند به همین خاطر بایستی در فصول گرم سال آب نیمه گرم با ارتفاع مناسب با قد پرندگان،در اختیار آنها قرار داد وبلافاصله بعد از چند دقیقه آب برای استحمام را برداشت.به هیچ وجه فنچهایی دارای تخم هستند یاجوجه های تازه به دنیا آمده دارند برای جلوگیری از،از بین رفتن تخم یاجوجه ی پرندگان باید آب برای استحمامشان گذاشت دمای مناسب برای زندگی کردن فنچها 15 تا24 درجه ی سانتیگراد با نور کافی ومناسب می باشد لازم است که نگهدارنده ی این پرندگان ،پرنده را درمکانی بسیار کم رفت وآمد قرار بدهد تا پرنده احساس راحتی و آرامش نماید.
بهتر است با تاریک شدن هوا چراغها را هم خاموش نماید.در طول شب نیز اگر چراغهای خانه روشن ماند برای خاموش کردن چراغها واجب است به آرامی وبا احتیاط این کار را انجام داد وکمی نور و روشنایی کم از طریق شب خواب«چراغ خواب» یا چراغ قوه و… برای جلوگیری از وارد شدن استرس زود هنگام به پرنده برای پرندگان ایجاد نماید. فنچها مثل دیگر پرندگان خانگی از نقل مکان وتغییر دادن مرتب مکان زندگیشان بیزار هستند وحتی الامکان از تغییر محل زندگی پرنده باید اجتناب ورزید.به هنگام داشتن تخم وجوجه نیز به هیچ وجه نمی بایستی این کار صورت گیرد.
طرز تشخیص نر وماده به این گونه خواهد بود که فنچ نر دارای نوک قرمز پررنگ در اکثر مواقع دارای دولکه ی قهوه ای دردوطرف سرش وفنچ ماده نوک نارنجی فاقد نقش ونگارهای زیاد خواهد بود فنچ هااگر باتغذیه مناسب روبرو شوند زمانی که به سن دو ماهگی می رسند بالغ می شوندوتوانایی تشکیل خانواده وجفت گیری را خواهند داشت.
جفت گیری وآماده شدن برای تولید مثل زمانی دیده خواهد شد که بهترین شرایط نگهداری را با موارد ذکر شده برای پرنده بدون هیچ گونه فضولی ومزاحمت برایشان ایجاد نمود برخی از فنچها ممکن است جفتی که شما برایشان انتخاب کرده اید را نپسندند بنابراین اگر یک جفت فنچ را بیش از سه ماه در محیط مناسب برای نگهداری با تغذیه ی مناسب نگهداری نمودید وعلاقه ی جنسی بینشان مشاهد ننمودید.
جفتها را عوض کنید جفت گیری فنچها هم بسیار سریع در عرض چند ثانیه صورت می گیرد.
بعد از لانه سازی ،فنچ ماده معمولا بین 2 تا 6 تخم می گذارد و سپس روی آنها می نشیند. سر در آوردن جوجه ها از تخم و دوره خوابیدن روی تخمها ممکن است 12 تا 15 روزطول بکشد. همه مراحل خانه سازی تا مستقل شدن جوجه های بال و پر گشوده ،تقریباً 2 ماه طول می کشد.
در این مدت چنانچه ذکر شد به جیره ی غذایی پرنده بیش از گذشته بایستی توجه نمود و غذاهای مکمل و تقویتی ذکر شده را هرروز در اختیار پرنده قرار داد تا جوجه هایی قوی وسالم داشته باشید و جوجه ها سریع و مناسب رشد داشته باشند. از دست زدن و نقل مکان مرتب فنچ ها مخصوصا زمانی که دارای جوجه و تخم هستند خودداری ورزید تا با ترک جوجه ها وتخمها وبزرگ نکردن احتمالی جوجه ها توسط پرنده ی پدر ومادر روبرو نشوید.در این زمان بایستی فضولیها وسرک کشیدنهای متوالی به پرنده به حداقل کاهش یابد تا پرنده با آرامش ،خاطر جمعی وبه خوبی جوجه ها را بزرگ نماید.درنگهداریشان هم نمی بایستی هیچ گونه کوتاهی وبیحوصلگی را درخود راه داد.
جوجه را تازمانی که کاملا بزرگ نشده اند و نمی توانند غذا بخورند از پدر ومادرشان جدانکنید.گاهی اوقات دیده شده که صاحبان پرنده ،جوجه ها را خیلی زودتر از موعد مقرر از پدر ومادرشان جدا می کنند واین خود باعث ناراحتی وافسردگی پرنده ی پدر ومادر وضعف وعقب ماندگی جسمانی جوجه ها می شود پس حتما جوجه ها را در زمان مناسبی که به دان خوردن افتاده اند و پرنده ی پدر ومادر هم به آنها بی توجه شده است جدا فرمایید. لانه ی فنچها راهم در ارتفاع کوتاهی در میله های میانی قفس نصب کنید تا در صورت اینکه جوجه های تازه به دنیا آمده از لانه به پایین افتادند آسیب جدی نبینند.
تا می توانید قفس پرنده را بزرگ خریداری کنید یا در محیطی باز وبزرگ از پرنده یتان نگهداری کنید تا احساس آرامش و آزادی بیشتری درپرنده ایجاد شود. البته به این نکته هم اشاره شود که فنچ پرنده ای بسیار ضعیف است ودارای شرایط زندگی ویژه ای است که نمی تواند به صورت کاملاآزادانه در موقعیت جغرافیایی ایران زندگی کند و آزاد کردن این پرنده در طبیعت یا کوچه وخیابان برابر است با مرگ زجرآور این پرنده در همان دقایق اول آزادی . پس نمی بایست به فکر آزاد کردن این پرنده زیبا بود ، در مقابل بسیاری از پرندگان قفسی مثل بلدرچین وسهره و… می باشند که جای اصلی آنها محبوس بودن در قفس نیست و باید آزادانه به زندگیشان ادامه بدهند وذاتا پرندگانی آزاد هستند. چه زیباست که به این امر توجه داشته باشیم به فکر آزاد سازی پرندگان اسیر شده درقفس همچون بلدرچین وسهره که قادر به زندگی در بیرون از محیط قفس هم هستند بپردازیم .
